1- İlkbaharda yükselme;
Sezonluk üreme gösteren türlerde sezon başlangıcında gonad büyümesi meydana gelir. Bu endokrin sistemde testosterone ve estradiol yükselmesine neden olur. (Heath et al., 2003; Wingfield and Farner, 1993).
Kara Çaylaklar afrikada kış başlamasıyla göç ederek Mart ayında üreme faaliyetleri başlar. (Sergio et al., 2007a; Cramp and Simmons, 1980).
Sezonun başlaması ile testosteron ve estradiol seviyelerinde artma meydana gelmesi her zaman öngörülür. Bu artış ile üreme döneminin erken safhalarında bölge edinme , kur davranışları , çiftleşme, yuva yapımı ve fertizilasyon meydana gelir.
2- Yumurtlama sonrası düşüş ;
Seksuel aşamadan sonra kuşlarda gonadlarda gerileme başlar. Bu gerileme ile sirkülasyondaki testosteron ve estradiol seviyesinde de azalma meydana gelir. Monogamous (tek eşli) türlerde seksüel fazdan sonra kısa süre sonra testosteron seviyesi düşüşe geçer ve ebeveyn davranışları baskılanır. (Steiger et al., 2006; Wingfield et al., 2001; McQuenn et al., 1999) Fakat kara çaylak da testosteron azalmasına rağmen ebeveyn davranışlarının sürdüğü görülmüştür.
3- Sezonsal pik sayısı ;
Üreme sezonu içerisinde kuş türleri belirli sayılarda clutch dönemi geçirirler ve bu nedenle seks steroidlerinin seviyesinde azalma ve artmalar meydana gelir. (Wingfield and Farner, 1993). Ancak Kara Çaylak üreme sezonunda tek bir clutch geçirir ve pik tek bir kere yükselir.
4- Sirkulasyondaki steroidlerin mutlak seviyesi;
Maksimum steroid seviyeleri bir çok türde değişiklik gösterebilmektedir. Hatta tür içinde de çevresel etkilere bağlı olarak o sezona ait farklı değişiklikler görülebilir. Düşük seviyede seyreden yıldan sonra yüksek seviyede seyir gösteren bir yıl meydana gelebilir.
Yararlanılan Derleme;
Reproductive endocrinology of wild, long-lived raptors
Julio Blas a,*, Lidia López a, Alessandro Tanferna a,b, Fabrizio Sergio a, Fernando Hiraldo a
a Department of Conservation Biology, Estación Biológica de Doñana, C.S.I.C. Apdo 1056, E-41013 Sevilla, Spain
b Dipartimento delle Scienze dell’Uomo, dell’Ambiente e della Natura. University of Urbino – Loc. Crocicchia 61029, Urbino (PU), Italy
Referanslar;
Harvey, S., Scanes, C.G., Phillips, J.G., 1997. Avian reproduction. In: Chester Jones, I.,
Ingleton, P.M., Phillips, J.G. (Eds.), Fundamentals in Comparative Vertebrate
Endocrinology. Plenum, New York, pp. 125–185.
Sergio, F., Blas, J., Forero, M.G., Donázar, J.A., Hiraldo, F., 2007a. Sequential
settlement and site-dependence in a migratory raptor. Behavioral Ecology 18,
811–821.
Steiger, S.S., Goymann, W., Kempenaers, B., 2006. Plasma steroid hormones in two
Arctic-breeding shorebirds: monogamy versus polygyny. General and
Comparative Endocrinology 147, 133–140.
Wingfield, J.C., Farner, D.S., 1993. Endocrinology of reproduction in wild species. In:
Farner, D.S., King, J.R., Parkes, K.C. (Eds.), Avian Biology. Academic Press, New
York, pp. 163–327.